NOTA PENGAJIAN AM 1 (Bab 16: KERAJAAN NEGERI)

(Bab 16: KERAJAAN NEGERI)

16.1 RAJA/SULTAN/YANG DI-PERTUAN BESAR

• Gelaran Ketua Negeri mempunyai makna yang mendalam dan bersejarah, merujuk kepada pemimpin tertinggi di setiap negeri.
  
  
• Konsep Ketua Negeri ini adalah unik kepada Malaysia, di mana ia mencerminkan sistem monarki berpelembagaan dan pentadbiran negeri yang berbeza-beza.
  
  
• Di Malaysia, terdapat dua jenis Ketua Negeri: Sultan dan Yang di-Pertuan Agong.
  
  
• Sultan adalah Ketua Negeri bagi negeri-negeri yang mempunyai sistem kesultanan, seperti Johor, Pahang, Kelantan, Terengganu, Selangor, Perak, dan Kedah.
  
  
• Setiap Sultan memegang peranan penting dalam upacara adat dan istiadat negeri serta mempunyai peranan dalam pentadbiran negeri mengikut perlembagaan negeri masing-masing.
  
  
• Di Perlis, gelaran bagi Ketua Negeri adalah Raja, yang mempunyai fungsi dan peranan yang serupa dengan Sultan di negeri-negeri lain.
  
  
• Sementara itu, di Negeri Sembilan, Yang di-Pertuan Besar adalah Ketua Negeri yang dipilih melalui sistem pemilihan yang unik, dikenali sebagai Adat Perpatih.
  
  
• Bagi negeri-negeri yang tidak beraja seperti Melaka, Pulau Pinang, Sabah, dan Sarawak, Ketua Negeri dikenali sebagai Yang di-Pertua Negeri.
  
  
• Mereka dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong dan bertindak sebagai wakilnya di negeri-negeri tersebut.
  
  
• Peranan Ketua Negeri ini tidak hanya terbatas pada upacara adat tetapi juga melibatkan tanggungjawab konstitusional seperti melantik Menteri Besar atau Ketua Menteri, serta memainkan peranan dalam proses legislatif negeri.
  
  
• Contoh praktikal peranan mereka termasuklah pelantikan anggota-anggota Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri dan penasihat dalam isu-isu penting negeri.
  
  

16.2 RAJA/SULTAN/YANG DI-PERTUAN BESAR

• Di Malaysia, institusi Raja dan Sultan memegang peranan penting dalam struktur pemerintahan negara. 
  
  
• Setiap negeri yang beraja mempunyai Ketua Negeri yang dipilih mengikut Perlembagaan Negeri atau melalui sistem perwarisan takhta. 
  
  
• Ini merupakan ciri unik dalam sistem monarki Malaysia, di mana terdapat sembilan Raja Melayu yang bergilir-gilir menjadi Yang di-Pertuan Agong, atau Raja Malaysia, untuk tempoh lima tahun.
  
  

1. Proses Pemilihan Raja atau Sultan

• Proses pemilihan Raja atau Sultan di Malaysia adalah unik dan dilakukan dengan penuh adat serta tradisi.
  
  
• Pemilihan ini dilakukan oleh Majlis Raja-Raja yang terdiri daripada semua Raja Melayu.
  
  
• Pemilihan ini berlaku dalam suasana yang penuh dengan kehormatan dan mengikut turutan yang telah ditetapkan.

2. Saraan Baginda

• Saraan yang diterima oleh Raja atau Sultan adalah tanggungan Kumpulan Wang Negeri yang Disatukan.
  
  
• Ini menunjukkan bahawa kedudukan mereka tidak hanya simbolik tetapi juga disokong oleh struktur kewangan negeri.
  
  

3. Peranan Sebagai Ketua Agama Islam

• Raja atau Sultan juga memegang peranan sebagai Ketua Agama Islam di negeri masing-masing. 
  
  
• Ini menunjukkan pengaruh dan tanggungjawab mereka dalam hal ehwal agama, yang merupakan aspek penting dalam kehidupan masyarakat Malaysia.
  
  

4. Peranan dalam Badan Perundangan Negeri

• Walaupun Raja atau Sultan adalah sebahagian daripada badan perundangan negeri, mereka tidak mengambil bahagian dalam persidangan. 
  
  
• Peranan mereka lebih kepada simbolik dan sebagai penjaga tradisi.
  
  

5. Nasihat Menteri Besar

• Raja atau Sultan bertindak atas nasihat Menteri Besar dan Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri. 
  
  
• Ini menunjukkan bahawa walaupun mereka memegang kedudukan yang tinggi, tindakan mereka masih berada dalam kerangka sistem demokrasi berparlimen.

 

6. Didalam Jadual Kelapan Bahagian 1 Seksyen (2) Perlembagaan Persekutuan, kuasa budi bicara baginda dalam pelaksanaan tugas adalah seperti berikut:

1. Pelantikan Menteri Besar: Raja atau Sultan mempunyai kuasa untuk melantik Menteri Besar yang akan memimpin kerajaan negeri. Ini adalah salah satu daripada kuasa mutlak yang dipegang oleh mereka sebagai simbol kedaulatan negeri.
   
   
2. Pembubaran Dewan Undangan Negeri: Dalam keadaan tertentu, Raja atau Sultan boleh tidak menyetujui permintaan untuk membubarkan Dewan Undangan Negeri, yang menunjukkan peranan mereka dalam mengekalkan stabiliti politik negeri.
   
   
3. Mesyuarat Majlis Raja-Raja: Mereka boleh membuat permintaan untuk mengadakan Mesyuarat Majlis Raja-Raja yang membincangkan isu-isu berkaitan dengan keistimewaan dan kedudukan raja-raja, serta amalan agama Islam.
   
   
4. Peranan sebagai Ketua Agama Islam: Sebagai Ketua Agama Islam di negeri masing-masing, Raja dan Sultan memainkan peranan penting dalam memelihara dan mempromosikan ajaran Islam serta adat istiadat Melayu.
   
   
5. Pengurniaan Gelaran: Mereka juga mempunyai kuasa untuk menganugerahkan gelaran kehormatan dan bintang-bintang kebesaran kepada individu yang berjasa, sebagai pengiktirafan atas sumbangan mereka kepada negeri atau negara.
   
   
6. Peraturan Istana: Raja dan Sultan bertanggungjawab dalam membuat peraturan yang berkaitan dengan balai-balai diraja dan istana, memastikan tradisi dan protokol diraja dihormati dan dipelihara.
   
   

Tugas-Tugas Raja/Sultan/Yang di di-Pertuan Besar

1. Pelantikan Menteri Besar: 
   
1.  Raja atau Sultan melantik Menteri Besar yang haruslah berbangsa Melayu dan beragama Islam, berdasarkan nasihat pemimpin parti yang memegang majoriti di Dewan Undangan Negeri. 
2. Contohnya, selepas pilihan raya negeri, Sultan akan melantik individu yang dipercayai dapat membentuk kerajaan yang stabil.
   
   
2. Pelantikan Ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri: 
1. Baginda bertindak atas nasihat Menteri Besar untuk melantik ahli-ahli Exco, yang akan membantu dalam pentadbiran negeri.
   



3. Peranan Sebagai Ketua Agama Islam: 
1.  Sebagai Ketua Agama Islam negeri, baginda menjalankan tugas-tugas agama dengan nasihat Majlis Agama Islam Negeri. 
2. Ini termasuklah pengesahan fatwa dan pengurusan masjid.
   
   
4. Merasmikan Persidangan Dewan Undangan Negeri: 
1.  Baginda merasmikan persidangan pertama setiap penggal dengan ucapan yang menggariskan agenda kerajaan negeri.
   
   
5. Pemanggilan dan Penangguhan Persidangan Dewan Undangan Negeri: 
1. Baginda mempunyai kuasa untuk memanggil atau menangguhkan persidangan Dewan Undangan Negeri atas nasihat Menteri Besar.
   
   
6. Pengesahan Rang Undang-Undang:
1. Baginda memperkenankan rang undang-undang yang telah diluluskan oleh Dewan Undangan Negeri dalam tempoh 30 hari.
   
   
7. Pelantikan Majistret: 
1.  Baginda melantik majistret untuk negeri berdasarkan nasihat Hakim Besar Malaya.
   
   
8. Pelantikan Mufti dan Penghulu: 
1.  Baginda melantik Mufti dan Penghulu yang akan memimpin urusan agama dan adat di negeri tersebut.
   
   
9. Pengerusi Lembaga Pengampunan: 
1.  Baginda mempengerusikan Lembaga Pengampunan yang berkuasa mengampuni atau mengurangkan hukuman bagi kesalahan jenayah.
   
   
10. Kuasa Pengampunan: 
1.  Baginda memiliki kuasa untuk mengampuni anak raja dan permaisuri negeri lain, menunjukkan perpaduan dan keharmonian antara negeri-negeri beraja.

Sekatan Terhadap Kuasa Raja/Sultan/Yang Dipertuan Besar

Dalam struktur pemerintahan Malaysia, Raja, Sultan, atau Yang Dipertuan Besar memegang peranan penting sebagai simbol kedaulatan dan perpaduan negara. Namun, terdapat sekatan yang jelas dalam Perlembagaan Persekutuan yang membatasi kuasa mereka. Berikut adalah huraian sekatan tersebut:

1. Larangan Mengampuni Diri Sendiri dan Keluarga Baginda tidak mempunyai kuasa untuk mengampuni diri sendiri, permaisuri, atau anak-anak baginda. Ini merupakan prinsip asas yang menjamin bahawa tidak ada individu yang berada di atas undang-undang, termasuklah mereka yang berada dalam kedudukan tertinggi dalam hierarki kerajaan.
   
   
2. Pendakwaan di Mahkamah Khas Raja-raja Baginda boleh didakwa atas kesalahan peribadi sama ada dalam kes jenayah atau sivil. Ini menunjukkan bahawa kedudukan baginda tidak memberi imuniti daripada tindakan undang-undang:
   
   
• Kes Jenayah: Jika dakwaan dibuat, baginda harus melepaskan takhta semasa perbicaraan.
  
  
• Hukuman Penjara: Sekiranya dijatuhi hukuman penjara, baginda mesti turun takhta.
  
  
• Pengampunan: Hanya Majlis Raja-raja yang boleh mengampuni baginda jika disabitkan kesalahan.
  
  
3. Larangan Memegang Jawatan Berpendapatan Baginda tidak dibenarkan memegang sebarang jawatan yang menawarkan pendapatan. Ini untuk mengelakkan konflik kepentingan dan memastikan tumpuan penuh kepada tugas-tugas kerajaan.
   
   
4. Penglibatan dalam Perniagaan dan Politik Baginda tidak boleh terlibat secara aktif dalam perniagaan atau politik. Sekatan ini mengekalkan integriti dan keberkecualian institusi diraja daripada kegiatan yang boleh menjejaskan kedudukan neutral mereka.

 

Peranan dan Tanggungjawab Yang di-Pertua Negeri di Malaysia

Di Malaysia, gelaran Yang di-Pertua Negeri merupakan satu simbol penting dalam struktur pemerintahan negeri-negeri yang tidak mempunyai sistem monarki berwaris.

Gelaran ini diberikan kepada kepala negeri di Pulau Pinang, Melaka, Sabah, dan Sarawak. Berikut adalah penerangan terperinci mengenai peranan dan tanggungjawab Yang di-Pertua Negeri.

1. Pelantikan Yang di-Pertua Negeri

Yang di-Pertua Negeri dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong setelah berunding dengan Ketua Menteri negeri berkenaan. Pelantikan ini adalah manifestasi dari prinsip perlembagaan dan kerjasama antara pemerintah persekutuan dan negeri.

2. Kriteria Pelantikan

Calon Yang di-Pertua Negeri mestilah warganegara Malaysia yang memenuhi syarat-syarat tertentu yang ditetapkan dalam perlembagaan negeri.

Ini menjamin bahawa individu yang dilantik adalah mereka yang mempunyai integriti dan komitmen terhadap kesejahteraan negeri.

3. Tempoh Perkhidmatan

Tempoh perkhidmatan Yang di-Pertua Negeri adalah selama empat tahun dan boleh dilantik semula.

Ini memastikan kesinambungan kepemimpinan dan pengalaman dalam pentadbiran negeri.

4. Saraan dan Kewangan

Saraan dan semua bentuk elaun bagi Yang di-Pertua Negeri ditanggung oleh Kumpulan Wang Negeri yang Disatukan, yang menunjukkan kedudukan dan tanggungjawab mereka dalam struktur pemerintahan negeri.

5. Peranan dalam Badan Perundangan Negeri

Walaupun Yang di-Pertua Negeri adalah sebahagian dari badan perundangan negeri, mereka tidak mengambil bahagian dalam persidangan.

Ini adalah untuk memastikan pemisahan kuasa dan untuk mengekalkan keberkecualian dan keobjektifan dalam sistem perundangan.

6. Nasihat dalam Pemerintahan

Dalam menjalankan tugas-tugasnya, Yang di-Pertua Negeri bertindak atas nasihat Ketua Menteri dan Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri.

Ini menunjukkan prinsip perlembagaan yang menghormati kedudukan dan peranan Ketua Menteri sebagai pemimpin kerajaan negeri.

7. Kuasa Budi Bicara

Yang di-Pertua Negeri mempunyai kuasa budi bicara dalam beberapa situasi tertentu seperti melantik Ketua Menteri, tidak menyetujui pembubaran Dewan Undangan Negeri, dan menganugerahkan kehormatan kepada rakyat yang berjasa.

8. Penamatan dan Pemecatan

Yang di-Pertua Negeri boleh meletakkan jawatan pada bila-bila masa, dan juga boleh dipecat oleh Yang di-Pertuan Agong dengan persetujuan Dewan Undangan Negeri.

 Ini menunjukkan bahawa walaupun mereka memegang kedudukan yang tinggi, mereka masih tertakluk kepada peraturan dan prosedur yang ditetapkan.

 

 

Tugas-Tugas Yang di-Pertua Negeri: Kepimpinan Berwibawa dan Berintegriti

Dalam struktur pemerintahan Malaysia, Yang di-Pertua Negeri memegang peranan penting sebagai simbol kepimpinan dan kestabilan.

Berikut adalah huraian tugas-tugas Yang di-Pertua Negeri yang dijalankan dengan penuh integriti dan dedikasi:

1. Pelantikan Ketua Menteri: Yang di-Pertua Negeri bertanggungjawab melantik Ketua Menteri, yang merupakan pemimpin parti atau gabungan parti yang mempunyai majoriti dalam Dewan Undangan Negeri. Pelantikan ini adalah manifestasi demokrasi dan kehendak rakyat.
   
   
2. Pembentukan Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri: Yang di-Pertua Negeri melantik ahli-ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri atas nasihat Ketua Menteri. Ini memastikan bahawa eksekutif negeri berfungsi dengan lancar dan efisien.
   
   
3. Perasmian Persidangan Dewan Undangan Negeri: Dengan merasmikan persidangan Dewan Undangan Negeri, Yang di-Pertua Negeri memulakan proses perundangan yang penting untuk pembangunan negeri.
   
   
4. Pengesahan Undang-Undang: Setiap rang undang-undang yang diluluskan oleh Dewan Undangan Negeri memerlukan persetujuan Yang di-Pertua Negeri. Ini adalah langkah akhir dalam proses legislatif di peringkat negeri.
   
   
5. Pelantikan Majistret dan Penghulu: Yang di-Pertua Negeri melantik majistret dan penghulu, yang memainkan peranan penting dalam pentadbiran keadilan dan pemerintahan tempatan.
   
   
6. Pengerusi Lembaga Pengampunan: Sebagai pengerusi Lembaga Pengampunan, Yang di-Pertua Negeri mempunyai kuasa untuk mengampuni atau mengurangkan hukuman bagi kesalahan jenayah, yang merupakan manifestasi belas kasihan dan keadilan.
   
   

Tugas-tugas ini, yang dilaksanakan dengan penuh bijaksana dan adil, menegaskan peranan Yang di-Pertua Negeri sebagai tonggak pentadbiran negeri yang berintegriti dan berwibawa.

Sekatan Terhadap Kuasa Yang di-Pertua Negeri

Dalam konteks tadbir urus negeri di Malaysia, peranan Yang di-Pertua Negeri adalah unik dan penting.

Walaupun mempunyai tanggungjawab yang signifikan, terdapat sekatan-sekatan tertentu yang dikenakan ke atas kuasa Yang di-Pertua Negeri untuk memastikan pembahagian kuasa dan keadilan dalam pentadbiran negeri.

Berikut adalah huraian terperinci mengenai sekatan-sekatan tersebut:

1. Pengundian dalam Majlis Raja-Raja: 
1.  Yang di-Pertua Negeri tidak mempunyai hak untuk mengundi dalam Majlis Raja-Raja. 
   
   
2. Ini adalah untuk memastikan bahawa wakil-wakil kerajaan negeri tidak mempengaruhi keputusan yang sepatutnya dibuat secara bebas dan adil oleh para Sultan dan Raja.
   
   
2. Pendakwaan di Mahkamah: 
1.  Yang di-Pertua Negeri boleh didakwa di mahkamah awam atas sifat peribadi dan rasminya. 
   
   
2. Ini menunjukkan prinsip kebertanggungjawaban dan transparansi dalam pentadbiran negeri.
   
   
3. Pemegangan Jawatan Berpendapatan: 
   
   
1.  Yang di-Pertua Negeri dilarang memegang apa-apa jawatan yang berpendapatan. 
   
   
2. Sekatan ini bertujuan untuk mengelakkan konflik kepentingan dan memastikan fokus penuh terhadap tugas-tugas rasmi.
   
   
4. Penglibatan dalam Perniagaan dan Politik: 
1.  Yang di-Pertua Negeri tidak boleh mengambil bahagian secara aktif dalam perniagaan dan politik. 
   
   
2. Ini adalah untuk memelihara integriti dan keberkecualian pejabat negeri dari pengaruh dan tekanan komersial atau politik.

 

16.3 Peranan dan Tanggungjawab Ketua Menteri dan Menteri Besar

Di Malaysia, struktur pemerintahan negeri diketuai oleh Ketua Menteri atau Menteri Besar, yang merupakan tonggak penting dalam sistem eksekutif negeri. 

1. Kepemimpinan Eksekutif Negeri
Ketua Menteri atau Menteri Besar memegang peranan sebagai ketua eksekutif negeri. Mereka adalah simbol kepemimpinan dan bertanggungjawab dalam melaksanakan kebijakan dan arahan yang telah ditetapkan oleh kerajaan negeri.

Mereka dilantik berdasarkan kepercayaan dan sokongan majoriti ahli Dewan Undangan Negeri, yang mencerminkan mandat rakyat.

2. Pelantikan dan Pembentukan Kabinet Negeri
Selepas pelantikan oleh Ketua Negeri, Ketua Menteri atau Menteri Besar akan memilih ahli-ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri, yang akan dilantik untuk membantu dalam pentadbiran negeri.

 Keputusan ini haruslah mendapat persetujuan Ketua Negeri, yang menegaskan sistem check and balance dalam pemerintahan negeri.

3. Peranan dalam Majlis Raja-raja
Sebagai pemimpin negeri, Ketua Menteri atau Menteri Besar mempunyai peranan dalam Majlis Raja-raja.

Mereka mengiringi Ketua Negeri dalam mesyuarat ini, yang merupakan forum penting untuk membincangkan isu-isu yang berkaitan dengan kepentingan negeri dan negara.

4. Lembaga Pengampunan Negeri
Ketua Menteri atau Menteri Besar juga merupakan anggota Lembaga Pengampunan negeri. Mereka mempunyai suara dalam proses pengampunan yang diberikan kepada individu yang telah disabitkan kesalahan, menunjukkan peranan mereka dalam sistem keadilan negeri.

5. Pengukuhan Demokrasi Negeri
Melalui peranan mereka, Ketua Menteri atau Menteri Besar memainkan peranan penting dalam mengukuhkan demokrasi di peringkat negeri.

Mereka bertanggungjawab untuk memastikan bahawa keputusan yang dibuat adalah untuk kebaikan rakyat dan negeri.

Kesimpulan
Ketua Menteri dan Menteri Besar memegang tanggungjawab yang besar dalam memastikan pemerintahan negeri berjalan dengan lancar dan efisien.

Mereka adalah penghubung antara rakyat dan kerajaan, dan peranan mereka adalah kritikal dalam memastikan suara rakyat didengar dan dihargai.

 

Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri: Pemangkin Kepimpinan dan Pembangunan Negeri

Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri, yang sering disamakan dengan Kabinet di peringkat persekutuan, memainkan peranan penting dalam pentadbiran dan pembentukan dasar negeri di Malaysia.

Setiap negeri di Malaysia mempunyai Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri yang berfungsi sebagai badan eksekutif tertinggi negeri, bertanggungjawab dalam menggubal dan melaksanakan dasar-dasar negeri.

1. Peranan dan Struktur Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
   
   Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri merupakan badan yang terdiri daripada ahli-ahli yang dilantik, yang masing-masing memegang portfolio tertentu.
   
   Ahli-ahli ini, yang biasanya berjumlah antara empat hingga dua belas orang, dipilih dari kalangan wakil rakyat yang menang dalam pilihan raya Dewan Undangan Negeri.
   
   
   
2. Pemilihan dan Pelantikan
   
   Ahli Raja atau Yang di-Pertua Negeri akan melantik Menteri Besar atau Ketua Menteri sebagai ketua kepada Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri.
   
   Selepas itu, atas nasihat Menteri Besar atau Ketua Menteri, raja atau Yang di-Pertua Negeri akan melantik ahli-ahli lain ke dalam majlis.
   
   
3. Tanggungjawab Kolektif
   
   Ahli-ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri memikul tanggungjawab secara kolektif terhadap Dewan Undangan Negeri.
   
   Ini bermakna, setiap keputusan dan dasar yang dibuat oleh majlis harus mendapat persetujuan dan sokongan dari mayoritas ahli Dewan.
   
   
4. Pengurusan Portfolio
   
   Setiap ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri akan diberikan tanggungjawab ke atas portfolio tertentu, seperti pendidikan, kesihatan, infrastruktur, dan lain-lain, yang serupa dengan peranan menteri di peringkat persekutuan.
   
   
5. Peranan Khas di Sabah dan Sarawak
   
   Di Sabah dan Sarawak, Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri mempunyai peranan yang lebih khusus dan dikenali dengan nama yang berbeza, seperti Kabinet di Sabah dan Majlis Tertinggi di Sarawak.
   
   
6. Penglibatan dalam Lembaga Pengampunan
   
   Ahli-ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri juga memainkan peranan dalam Lembaga Pengampunan negeri, yang mempunyai kuasa untuk mengampuni atau mengurangkan hukuman bagi kesalahan jenayah yang dilakukan di negeri tersebut.
   
   

Contoh Praktikal:
Sebagai contoh, dalam konteks negeri Selangor, Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri dipimpin oleh YAB Dato Seri Amirudin Shari, yang memegang portfolio penting dan memastikan pembangunan negeri berjalan lancar.


16.4: Ahli Majlis Kerajaan Negeri

Ahli-ahli majlis ini bekerjasama dalam merancang dan melaksanakan projek-projek pembangunan negeri, seperti pembinaan infrastruktur dan peningkatan kualiti pendidikan dan kesihatan negeri.

1. Peranan Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
   Majlis ini bertanggungjawab dalam membentuk dan melaksanakan dasar-dasar negeri yang akan mempengaruhi arah tuju pembangunan negeri.
   
   Di Sabah dan Sarawak, ahli majlis ini dikenali sebagai menteri, menekankan peranan mereka yang setaraf dengan menteri di peringkat persekutuan.
   
   
2. Kolektiviti dan Akuntabiliti
   Setiap ahli majlis bertanggungjawab secara kolektif kepada Dewan Undangan Negeri, memastikan setiap keputusan yang dibuat adalah dengan persetujuan dan untuk kebaikan rakyat negeri tersebut.
   
   
3. Pembatasan Tugas 
   Ahli-ahli majlis ini tidak dibenarkan menjalankan pekerjaan atau profesion asal mereka, memastikan fokus penuh terhadap tugas-tugas pentadbiran negeri.
   
   
4. Komposisi Majlis
   Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri turut mengandungi ahli-ahli pegawai kerajaan (ex-officio) yang memegang peranan penting dalam pentadbiran negeri, seperti Setiausaha Kerajaan Negeri, Pegawai Kewangan Negeri, dan Penasihat Undang-undang Negeri untuk Melaka dan Pulau Pinang.
   
   

Contoh Praktikal:
Sebagai contoh, dalam Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri Selangor, YAB Dato Seri Amirudin Shari sebagai Menteri Besar memimpin majlis dalam merancang dan melaksanakan dasar-dasar negeri yang meliputi aspek pembangunan ekonomi, sosial, dan infrastruktur.

Keputusan majlis ini akan mempengaruhi pelbagai aspek kehidupan rakyat seperti pendidikan, kesihatan, dan perumahan.

 

 

Peranan Ahli Ex-Officio dalam Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri

Dalam struktur pentadbiran negeri di Malaysia, terdapat individu-individu yang memegang peranan penting yang dikenali sebagai ahli ex-officio.

Istilah "ex-officio" berasal dari bahasa Latin yang bermaksud "dari pejabat" atau "oleh hak jawatan". Ini merujuk kepada hak seseorang untuk menjadi sebahagian daripada suatu badan atau mesyuarat berdasarkan jawatan yang dipegangnya.

Dalam konteks Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri, ahli ex-officio memainkan peranan yang tidak boleh dipandang ringan.

1. Pengenalan kepada Ahli Ex-Officio Ahli ex-officio dalam Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri adalah individu yang memegang jawatan tertentu dalam pentadbiran negeri dan oleh itu, secara automatik menjadi sebahagian daripada majlis tersebut.
   
   Mereka ini biasanya termasuk Setiausaha Kerajaan Negeri, Pegawai Kewangan Negeri, dan Penasihat Undang-undang Negeri.
   
   Di negeri-negeri tanpa Raja, seperti Melaka dan Pulau Pinang, Penasihat Undang-undang Negeri adalah contoh ahli ex-officio.
   
   
2. Peranan dan Tanggungjawab Ahli ex-officio mempunyai peranan yang unik kerana mereka membawa perspektif profesional dan teknikal ke dalam pembahasan majlis.
   
   Mereka bertanggungjawab untuk memberi nasihat dan pandangan berdasarkan kepakaran mereka, yang membantu dalam pembuatan keputusan yang lebih tepat dan bermaklumat.
   
   Walaupun mereka boleh mengambil bahagian dalam perbincangan, ahli ex-officio di beberapa negeri tidak mempunyai hak untuk mengundi.
   
   
3. Sekatan dan Batasan Walaupun ahli ex-officio mempunyai akses kepada mesyuarat dan perbincangan, mereka seringkali terikat dengan batasan tertentu.
   
   Misalnya, di negeri-negeri beraja, mereka boleh mengambil bahagian dalam prosiding Dewan Undangan Negeri tetapi tidak berhak untuk mengundi.
   
   Ini adalah untuk memastikan bahawa walaupun mereka memberi sumbangan penting, keputusan akhir dibuat oleh wakil rakyat yang dipilih.
   
   
4. Kesimpulan
   Kehadiran ahli ex-officio dalam Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri adalah penting untuk memastikan bahawa keputusan yang dibuat adalah seimbang dan mempertimbangkan pelbagai aspek pentadbiran negeri.
   
   Mereka ini adalah sumber maklumat dan kepakaran yang tidak ternilai, yang membantu dalam pembentukan dasar dan pengurusan negeri yang efektif.

 

 

Tugas-tugas Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri

Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri merupakan institusi penting dalam pentadbiran negeri di Malaysia, memainkan peranan yang serupa dengan Kabinet di peringkat persekutuan.

Institusi ini bertanggungjawab dalam merangka dasar-dasar negeri dan melaksanakan kuasa eksekutif, serta menasihati pemerintah negeri dalam pengurusan dan pentadbiran negeri.

1. Pembentukan Dasar Negeri: Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri memainkan peranan utama dalam pembentukan dasar negeri. Ini termasuklah pembangunan ekonomi, pendidikan, kesihatan, dan infrastruktur negeri.
   
   
2. Pelaksanaan Kuasa Eksekutif: Ahli-ahli majlis ini melaksanakan kuasa eksekutif negeri, bertindak atas nama raja atau Yang di-Pertua Negeri dalam menguruskan negeri.
   
   
3. Penyampaian Nasihat: Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri bertindak sebagai penasihat kepada Raja, Sultan, Yang di-Pertua Besar, atau Yang di-Pertua Negeri dalam pelbagai aspek pentadbiran negeri.
   
   
4. Penggubalan Undang-undang: Majlis ini juga bertanggungjawab dalam menggubal undang-undang negeri yang termaktub dalam Senarai Negeri Perlembagaan Persekutuan.
   
   
5. Pengurusan Hal Ehwal Negeri: Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri menguruskan pelbagai hal ehwal negeri seperti tanah rizab Melayu, pemberian permit dan lesen perlombongan, pendaftaran hak milik tanah, dan pengurusan harta karun.
   
   
6. Pertanian dan Sumber Asli: Majlis ini juga menguruskan sektor pertanian negeri dan pemberian lesen pembalakan serta konsesi balak.
   
   
7. Perkhidmatan Awam: Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri bertanggungjawab dalam menyediakan perkhidmatan awam seperti pasar, tempat hiburan, rumah penginapan, projek perumahan, tanah perkuburan, perkhidmatan feri, dan kemudahan jalan.
   
   

Contoh Praktikal

Contoh praktikal dari tugas-tugas ini dapat dilihat dalam pembangunan projek-projek perumahan negeri, peningkatan infrastruktur jalan, dan pengurusan sumber asli seperti hutan dan mineral.

Keberhasilan dalam pelaksanaan tugas-tugas ini memerlukan kerjasama dan komitmen dari semua ahli majlis, yang masing-masing memegang portfolio yang berbeza-beza, untuk memastikan pembangunan yang seimbang dan berterusan bagi negeri.

 

 

Peranan Ahli Ex-Officio dalam Dewan Undangan Negeri Malaysia

Dalam struktur pemerintahan negeri di Malaysia, terdapat individu-individu yang memegang peranan penting yang dikenali sebagai ahli ex-officio dalam Dewan Undangan Negeri (DUN).

Mereka ini mempunyai peranan yang unik dan spesifik yang berbeza mengikut negeri-negeri di Malaysia. Berikut adalah penerangan terperinci mengenai peranan dan batasan mereka:

1. Peranan di Negeri-Negeri Beraja: Di negeri-negeri yang mempunyai sistem beraja, ahli ex-officio yang terdiri daripada Setiausaha Kerajaan Negeri, Pegawai Kewangan Negeri, dan Penasihat Undang-undang Negeri, mempunyai hak untuk mengambil bahagian dalam prosiding DUN.
   
   Namun, mereka tidak mempunyai hak untuk mengundi. Ini menunjukkan bahawa walaupun mereka boleh memberi pandangan dan nasihat, keputusan akhir adalah di tangan ahli-ahli DUN yang dipilih.
   
   
2. Peranan di Pulau Pinang dan Melaka: Di dua negeri ini, hanya Penasihat Undang-undang Negeri yang dibenarkan mengambil bahagian dalam prosiding DUN.
   
   Ini mencerminkan peranan penasihat undang-undang sebagai pemegang amanah kepada peraturan dan undang-undang negeri, serta sebagai penasihat kepada DUN dalam hal-hal perundangan.
   
   
3. Peranan di Sabah dan Sarawak: Berbeza dengan negeri-negeri lain, di Sabah dan Sarawak, ahli ex-officio tidak diberikan hak untuk menghadiri persidangan DUN.
   
   Ini menunjukkan kedaulatan dan keunikan struktur pemerintahan negeri-negeri ini yang memberi penekanan kepada peranan dan keputusan ADUN.
   
   
   

Contoh Praktikal
Contoh praktikal peranan ahli ex-officio dapat dilihat dalam proses pembentukan dasar negeri.

Misalnya, dalam pembangunan projek infrastruktur, Penasihat Undang-undang Negeri mungkin akan memberikan pandangan mengenai aspek perundangan projek tersebut, sementara Pegawai Kewangan Negeri akan memberi nasihat mengenai kewangan dan bajet yang diperlukan.

 

 

Tugas-tugas Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri

Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri merupakan tulang belakang pentadbiran negeri di Malaysia, memainkan peranan penting dalam pembentukan dasar dan pelaksanaan kuasa eksekutif negeri.

Berikut adalah huraian terperinci mengenai tugas-tugas Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri yang telah diolah secara unik untuk memastikan kandungan ini tepat dan relevan.

1. Pembentukan Dasar: Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri bertindak sebagai badan pembuat dasar utama negeri, menetapkan hala tuju dan prioriti pembangunan negeri.
   
   
2. Pelaksanaan Kuasa Eksekutif: Majlis ini melaksanakan keputusan dan dasar yang telah ditetapkan, memastikan pemerintahan negeri berjalan dengan lancar dan efisien.
   
   
3. Penasihat kepada Kepala Negeri: Majlis ini juga berperanan sebagai penasihat kepada Raja, Sultan, Yang di-Pertuan Besar, atau Yang di-Pertua Negeri dalam aspek pemerintahan negeri.
   
   
4. Penggubalan Undang-Undang: Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri bertanggungjawab dalam menggubal undang-undang negeri yang kemudiannya akan diluluskan oleh Dewan Undangan Negeri.
   
   
5. Pengurusan Hal Ehwal Negeri: Majlis ini menguruskan pelbagai aspek penting negeri seperti tanah, pertanian, perumahan, dan lain-lain, memastikan kebajikan rakyat terjaga.
   
   
6. Pengeluaran Lesen dan Permit: Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri juga bertanggungjawab dalam pengeluaran lesen-lesen penting seperti pembalakan dan perlombongan.
   
   
7. Perkhidmatan Awam: Majlis ini memastikan penyediaan perkhidmatan awam seperti pasar, perumahan, bekalan air, dan lain-lain berjalan dengan baik untuk kepentingan rakyat.
   
   

 

Tugas-tugas Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri

Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri merupakan institusi penting dalam pentadbiran negeri di Malaysia.

Berikut adalah huraian terperinci mengenai tugas-tugas yang dijalankan oleh Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri:

1. Pembentukan Dasar: Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri memainkan peranan utama dalam pembentukan dasar-dasar negeri.
   
   Sebagai contoh, dalam hal pengurusan tanah rizab Melayu, Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri akan merumuskan dasar-dasar yang mengatur penggunaan dan pengurusan tanah tersebut.
   
   
2. Pelaksanaan Kuasa Eksekutif: Majlis ini bertanggungjawab dalam melaksanakan kuasa eksekutif negeri.
   
   Ini termasuklah pengurusan dan penyeliaan projek-projek pembangunan negeri, seperti pembinaan infrastruktur dan penyediaan perkhidmatan asas kepada rakyat.
   
   
3. Penasihat kepada Kepala Negeri: Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri juga berfungsi sebagai penasihat kepada Raja, Sultan, Yang di-Pertuan Besar, atau Yang di-Pertua Negeri dalam pelbagai aspek pemerintahan negeri.
   
   
4. Penggubalan Undang-undang: Majlis ini menggubal undang-undang negeri yang terletak dalam bidang kuasa negeri seperti yang dinyatakan dalam Senarai Negeri, Perlembagaan Persekutuan.
   
   Contohnya, undang-undang berkaitan dengan pengeluaran lesen pembalakan dan konsesi balak.
   
   
5. Pengurusan Hal Ehwal Negeri: Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri menguruskan pelbagai hal ehwal negeri termasuk pendaftaran dan pertukaran hak milik tanah, pengeluaran permit dan lesen perlombongan, serta pengurusan harta karun yang ditemukan.
   
   
6. Pertanian: Majlis ini juga menguruskan hal-hal yang berkaitan dengan pertanian, termasuk pembangunan sektor pertanian dan penyediaan bantuan kepada petani.
   
   
7. Perkhidmatan Awam: Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri bertanggungjawab dalam menyediakan perkhidmatan awam seperti pasar, perumahan, bekalan air, dan pentadbiran perbandaran.
   
   
8. Pentadbiran dan Kewangan: Majlis ini juga menguruskan kewangan negeri dan memastikan penggunaan sumber kewangan negeri dilakukan dengan cermat dan bertanggungjawab.
   
   
9. Pendidikan dan Kebudayaan: Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri turut terlibat dalam pembangunan pendidikan dan kebudayaan negeri, termasuk pengurusan institusi pendidikan dan pemeliharaan warisan budaya.
   
   
10. Kesihatan dan Kebajikan: Majlis ini juga memainkan peranan dalam menyediakan dan menguruskan perkhidmatan kesihatan dan kebajikan sosial untuk rakyat negeri.
    
    
11. Infrastruktur dan Pembangunan: Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri bertanggungjawab dalam perancangan dan pembangunan infrastruktur negeri, termasuk jalan raya, pengangkutan, dan kemudahan awam.
    
    
12. Alam Sekitar: Majlis ini juga memastikan pengurusan alam sekitar negeri dilakukan dengan berkesan dan lestari, termasuk pemeliharaan hutan dan sumber asli.
    
    
13. Kerjasama dengan Pihak Berkuasa Persekutuan: Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri juga bekerjasama dengan pihak berkuasa persekutuan dalam pelaksanaan projek dan dasar yang melibatkan kedua-dua peringkat pemerintahan.

 

16.5 Jawatankuasa Penyelarasan Kerajaan Negeri: Pemangkin Pembangunan dan Keselamatan

Dalam konteks pentadbiran negeri di Malaysia, terdapat tiga jawatankuasa utama yang memainkan peranan penting dalam penyelarasan pentadbiran Kerajaan Negeri.

Jawatankuasa-jawatankuasa ini memastikan bahawa pelbagai aspek pembangunan dan keselamatan negeri diselaraskan dengan cekap dan berkesan.

1. Majlis Pembangunan Negeri: Jawatankuasa ini bertanggungjawab untuk menyelaraskan dan melaksanakan program-program pembangunan negeri.
   
   Contohnya, jika terdapat projek infrastruktur yang besar, Majlis Pembangunan Negeri akan memastikan bahawa semua agensi terlibat bekerjasama dengan lancar dan mengikut jadual yang ditetapkan.
   
   
2. Majlis Perancangan Negeri: Tugas utama majlis ini adalah merancang pembangunan ekonomi negeri.
   
    Ini termasuklah perancangan jangka panjang untuk pertumbuhan ekonomi negeri, seperti pembangunan zon-zon industri baru atau peningkatan sektor pelancongan negeri.
   
   
3. Majlis Keselamatan Negeri: Majlis ini memfokuskan pada penyelarasan keselamatan negeri.
   
   Ini melibatkan perancangan dan pelaksanaan strategi keselamatan untuk menangani ancaman seperti bencana alam, keganasan, atau isu-isu keselamatan awam yang lain.
   
   

Ketiga-tiga jawatankuasa ini dipengerusikan oleh Menteri Besar atau Ketua Menteri dan dianggotai oleh ahli-ahli Exco.

Kepimpinan ini memastikan bahawa terdapat satu arah tuju yang jelas dan keputusan yang dibuat adalah mewakili kepentingan negeri secara keseluruhan.

 

16.6 Sumber Kewangan Kerajaan Negeri

Kerajaan Negeri di Malaysia mempunyai pelbagai sumber kewangan yang membolehkan mereka menjalankan operasi dan menyediakan perkhidmatan kepada rakyat.

Sumber-sumber ini adalah penting untuk memastikan kestabilan ekonomi dan pembangunan negeri. Berikut adalah penerangan terperinci mengenai setiap sumber kewangan tersebut:

1. Cukai Kuari dan Lombong: Kerajaan Negeri memungut cukai dari operasi kuari dan lombong yang berada di dalam wilayah negeri.
   
   Ini termasuk cukai atas hasil bahan galian seperti bijih timah, emas, dan batu kapur.
   
   
2. Cukai Hiburan: Cukai ini dikenakan ke atas pelbagai bentuk hiburan seperti wayang, pertunjukan langsung, dan taman tema.
   
   Cukai hiburan ini merupakan sumber pendapatan yang signifikan bagi negeri-negeri yang mempunyai banyak pusat hiburan.
   
   
3. Cukai Tanah: Setiap pemilik tanah di negeri tersebut dikenakan cukai tanah yang dikira berdasarkan nilai tanah tersebut.
   
   Cukai ini adalah sumber pendapatan tetap bagi Kerajaan Negeri.
   
   
4. Kutipan Zakat dan Fitrah: Ini adalah sumbangan wajib yang dikumpulkan dari umat Islam di negeri tersebut, yang digunakan untuk membantu mereka yang kurang beruntung.
   
   
5. Peruntukan, Pinjaman, dan Royalti dari Kerajaan Persekutuan: Kerajaan Negeri menerima peruntukan dari Kerajaan Persekutuan yang digunakan untuk pembangunan infrastruktur dan perkhidmatan negeri.
   
   Pinjaman dan royalti, khususnya dari sumber daya alam, juga merupakan sumber penting.
   
   
6. Keuntungan yang Diperoleh Badan Tidak Berkanun Negeri: Badan-badan ini menjalankan pelbagai perniagaan dan perkhidmatan, dan keuntungan yang diperolehnya disalurkan kembali ke kewangan negeri.
   
   
7. Hasil Kutipan dari Pengeluaran Lesen Pembalakan dan Perikanan di Sungai: Lesen pembalakan dan perikanan adalah sumber pendapatan bagi negeri-negeri yang kaya dengan sumber semula jadi seperti hutan dan sungai.
   
   
8. Hasil Jualan Harta Karun: Ini merujuk kepada penjualan barang-barang berharga yang ditemukan di dalam negeri, yang boleh termasuk penemuan arkeologi atau mineral berharga.

 

 

16.7 Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri: Nadi Pentadbiran Negeri

Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri bukan sekadar sebuah institusi, tetapi ia merupakan nadi utama yang memacu arah tuju pentadbiran sebuah negeri.

Di bawah kepimpinan Setiausaha Kerajaan Negeri, pejabat ini berperanan sebagai penasihat yang tidak ternilai kepada Menteri Besar atau Ketua Menteri serta Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri dalam pelbagai aspek pentadbiran dan pembangunan negeri.

Kepentingan Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri

1. Pusat Koordinasi Pentadbiran: Pejabat ini bertindak sebagai pusat koordinasi bagi semua agensi kerajaan negeri, memastikan keselarasan dan keberkesanan pelaksanaan dasar-dasar negeri.
   
   
2. Perancangan Strategik: Dengan visi yang jelas, pejabat ini merancang dan menyelaraskan dasar-dasar negeri untuk memastikan pembangunan yang seimbang dan inklusif.
   
   
3. Pengurusan Sumber Manusia: Pejabat ini juga memainkan peranan penting dalam pengurusan sumber manusia kerajaan negeri, memastikan penempatan yang strategik bagi mencapai objektif negeri.
   
   
4. Pemantauan dan Penilaian: Setiap dasar yang dilaksanakan di bawah naungan negeri dipantau dan dinilai keberkesanannya oleh pejabat ini, memastikan setiap sumber digunakan dengan cekap dan berkesan.
   
   
5. Hubungan dan Komunikasi: Pejabat ini juga bertanggungjawab dalam memastikan komunikasi yang efektif antara kerajaan negeri dengan rakyat serta pihak berkepentingan lain.
   
   

Peranan Setiausaha Kerajaan Negeri

Setiausaha Kerajaan Negeri adalah individu yang memegang tampuk kepimpinan dalam pejabat ini.

Mereka adalah penasihat utama kepada Menteri Besar atau Ketua Menteri dan memainkan peranan kritikal dalam membuat keputusan penting yang berkaitan dengan pentadbiran negeri.

Kesimpulan

Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri adalah institusi yang mempunyai peranan penting dalam menentukan hala tuju dan keberhasilan pentadbiran sebuah negeri.

Ia adalah simbol kepimpinan, koordinasi, dan kecemerlangan dalam pengurusan negeri.

 

 

16.8 SETIAUSAHA KERAJAAN NEGERI

Peranan dan Tanggungjawab Setiausaha Kerajaan Negeri

Dalam struktur pentadbiran negeri di Malaysia, Setiausaha Kerajaan Negeri memegang peranan penting sebagai tunjang kepada kerajaan negeri.Berikut adalah penerangan terperinci mengenai peranan dan tanggungjawab mereka:

1. Penasihat Pentadbiran Utama: Setiausaha Kerajaan Negeri bertindak sebagai penasihat pentadbiran utama kepada Menteri Besar atau Ketua Menteri.
   
   Mereka memberikan nasihat strategik dan memastikan keputusan pentadbiran selaras dengan dasar-dasar kerajaan.
   
   
2. Penghubung Antara Kerajaan Persekutuan dan Negeri: Mereka memainkan peranan sebagai penghubung antara Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri, memastikan komunikasi dan koordinasi yang efektif antara kedua-dua entiti pentadbiran.
   
   
3. Pemimpin Perkhidmatan Awam Negeri: Sebagai ketua Perkhidmatan Awam Negeri, Setiausaha Kerajaan Negeri memastikan bahawa semua agensi negeri beroperasi dengan integriti dan kecekapan.
   
   
4. Pengerusi Jawatankuasa Perancang Negeri: Mereka mempengerusikan jawatankuasa peringkat negeri yang bertanggungjawab merancang dan menyelaraskan pelaksanaan dasar-dasar Kerajaan Negeri.
   
   
5. Pengawasan Pelaksanaan Dasar: Setiausaha Kerajaan Negeri memastikan agensi-agensi negeri melaksanakan dasar-dasar Kerajaan Negeri dengan berkesan dan bertanggungjawab.
   
   
6. Anggota Jawatankuasa Perhubungan: Mereka juga merupakan anggota Jawatankuasa Perhubungan antara Kerajaan Persekutuan dengan Kerajaan Negeri, yang memainkan peranan penting dalam menyelesaikan isu-isu yang melibatkan kedua-dua kerajaan.
   
   
   

Contoh Praktikal

Contoh praktikal peranan ini dapat dilihat dalam pelaksanaan projek-projek pembangunan negeri, di mana Setiausaha Kerajaan Negeri akan memastikan projek tersebut selaras dengan dasar-dasar kerajaan dan memenuhi keperluan rakyat.

Dalam konteks Malaysia pada tahun 2023, peranan Setiausaha Kerajaan Negeri menjadi semakin penting dalam memastikan pembangunan negeri yang mampan dan inklusif. Sebagai contoh, dalam usaha memajukan ekonomi negeri, Setiausaha Kerajaan Negeri perlu memastikan bahawa pelaburan yang masuk adalah sesuai dengan keperluan dan keutamaan negeri.

 

16.9 PELUASAN KUASA KERAJAAN PERSEKUTUAN TERHADAP KUASA KERAJAAN NEGERI

1. Peranan Kerajaan Persekutuan dalam Pelantikan Ahli Ex-Officio Negeri Kerajaan Persekutuan memainkan peranan kritikal dalam pelantikan ahli ex-officio negeri.
   
   Ini termasuklah penyiasatan, pengumpulan data statistik, dan pemberian khidmat rundingan kepada Kerajaan Negeri.
   
   Contoh praktikalnya, pelantikan Setiausaha Kerajaan Negeri, Penasihat Undang-undang, dan Pegawai Kewangan Negeri yang dilakukan atas persetujuan Kerajaan Persekutuan.
   
   
2. Penglibatan dalam Perjanjian Antarabangsa Kerajaan Persekutuan juga terlibat secara langsung dalam perjanjian antara Kerajaan Negeri dengan negara asing.
   
   Ini menunjukkan peranan strategik Kerajaan Persekutuan dalam memastikan kepentingan dan kedaulatan negara dijaga, sekaligus memperkukuhkan hubungan antarabangsa.
   
   
3. Persetujuan Pelantikan Ahli Ex-Officio Setiap pelantikan ahli ex-officio negeri memerlukan persetujuan Kerajaan Persekutuan.
   
   Ini menegaskan bahawa walaupun Kerajaan Negeri mempunyai autonomi dalam pentadbiran, Kerajaan Persekutuan tetap memainkan peranan dalam memastikan pelantikan ini selaras dengan dasar dan peraturan yang telah ditetapkan.
   
   

 

Kedudukan dan Hak Istimewa Sabah dan Sarawak dalam Perlembagaan Malaysia

Malaysia, sebuah negara yang unik dengan kepelbagaian budaya dan etnik, mempunyai ciri khas dalam struktur perlembagaannya yang mengiktiraf kedudukan dan hak istimewa bagi dua negeri di Borneo, iaitu Sabah dan Sarawak.

Sejak pembentukan Malaysia pada tahun 1963, kedua-dua negeri ini menikmati hak istimewa yang termaktub dalam Perlembagaan Persekutuan, yang membezakan mereka dari negeri-negeri lain di Semenanjung Malaysia.

1. Keistimewaan Bahasa Sabah dan Sarawak mempunyai keistimewaan dalam penggunaan bahasa. Bahasa Inggeris, yang merupakan bahasa rasmi ketika pemerintahan British, masih dikekalkan sebagai bahasa pengantar utama di samping Bahasa Malaysia.
   
   Ini membolehkan kedua-dua negeri ini mempunyai fleksibiliti dalam pentadbiran, pendidikan, dan juga dalam perundangan negeri.
   
   
2. Kuasa Royalti Hasil Negeri Sabah dan Sarawak mempunyai hak untuk mengenakan dan mengutip royalti atas hasil-hasil eksport negeri, terutamanya minyak dan gas.
   
   Hak ini memberikan mereka sumber pendapatan yang signifikan untuk pembangunan negeri dan kesejahteraan rakyatnya.
   
   
3. Autonomi Imigresen Dalam aspek imigresen, kedua-dua negeri ini mempunyai kuasa yang lebih besar berbanding negeri-negeri lain.
   
   Mereka berhak untuk mengawal dan menyekat kemasukan individu dari Semenanjung Malaysia, yang memerlukan pas atau permit untuk memasuki Sabah dan Sarawak.
   
   Ini adalah langkah untuk melindungi kepentingan dan pekerjaan bagi rakyat tempatan.
   
   
4. Kerajaan Tempatan yang Bebas Sabah dan Sarawak mempunyai kerajaan tempatan yang beroperasi dengan autonomi yang lebih luas dari Kerajaan Persekutuan.
   
   Ini termasuk kuasa dalam pengurusan sumber alam, pembangunan infrastruktur, dan pelbagai aspek pentadbiran negeri.
   
   
5. Pemberian Kewarganegaraan Negeri-negeri ini juga mempunyai kuasa dalam hal pemberian kewarganegaraan kepada rakyat asing, yang membolehkan mereka mengatur aliran migrasi dan demografi negeri dengan lebih efektif.
   
   

Kesimpulannya, kedudukan dan hak istimewa Sabah dan Sarawak dalam Perlembagaan Malaysia adalah manifestasi dari penghormatan terhadap sejarah, budaya, dan keunikan negeri-negeri ini.

Keistimewaan ini bukan sahaja penting dalam konteks perundangan dan pentadbiran tetapi juga sebagai asas bagi pembinaan identiti dan keharmonian sosial di Malaysia.

 

 

16.10 Jabatan Negeri: Kepentingan dan Fungsi dalam Pentadbiran Malaysia

1. Pengenalan kepada Jabatan Negeri Jabatan Negeri merupakan entiti penting dalam pentadbiran negeri di Malaysia.
   
   Setiap negeri mempunyai jabatan yang menguruskan pelbagai aspek pentadbiran, ekonomi, dan sosial yang unik kepada wilayahnya.
   
    Jabatan-jabatan ini berfungsi sebagai lengan pelaksanaan dasar-dasar negeri dan memastikan keberkesanan pengurusan sumber dan perkhidmatan negeri.
   
   
2. Struktur Jabatan Negeri Struktur Jabatan Negeri biasanya termasuk pelbagai bahagian seperti Pejabat Kewangan Negeri, Pejabat Penasihat Undang-undang Negeri, Jabatan Kemajuan Negeri, dan Unit Perancangan Ekonomi Negeri.
   
   Di Sabah dan Sarawak, terdapat tambahan seperti Pejabat Perjawatan Negeri yang menguruskan pembentukan jawatan perkhidmatan negeri.
   
   
3. Peranan dan Tanggungjawab Setiap jabatan mempunyai peranan yang spesifik. Misalnya, Pejabat Kewangan Negeri bertanggungjawab dalam menguruskan kewangan negeri dan memastikan peruntukan dana kepada agensi-agensi negeri dilaksanakan dengan cekap.
   
    Penasihat Undang-undang Negeri pula menyediakan nasihat undang-undang dan mendraf rang undang-undang negeri.
   
   
4. Kesinambungan dan Kerjasama dengan Kerajaan Persekutuan Walaupun Jabatan Negeri mempunyai autonomi dalam beberapa aspek, kerjasama dengan Kerajaan Persekutuan tetap penting.
   
   Hal ini memastikan kesinambungan dasar dan perundangan yang selaras dengan matlamat nasional.
   
   
5. Contoh Praktikal Sebagai contoh praktikal, Jabatan Negeri sering terlibat dalam projek pembangunan negeri seperti pembinaan infrastruktur.
   
   Mereka juga memainkan peranan dalam merancang dan menyelaraskan program pembangunan ekonomi dan sosial yang bertujuan meningkatkan kesejahteraan rakyat negeri tersebut.
   
   
   
   

Jabatan-jabatan Negeri yang Berhubung Rapat dengan Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri

Jabatan-jabatan negeri ini adalah tulang belakang pentadbiran negeri, yang menyelaras dan melaksanakan dasar-dasar negeri yang telah ditetapkan:

 

(a) Pejabat Kewangan Negeri - Diketuai oleh Pegawai Kewangan Negeri, jabatan ini menguruskan pentadbiran kewangan negeri dan mengalokasikan dana kepada agensi-agensi negeri.

 

(b) Pejabat Penasihat Undang-undang Negeri - Diketuai oleh Penasihat Undang-undang Negeri, jabatan ini bertanggungjawab dalam mendraf dan menasihatkan mengenai undang-undang negeri.

 

(c) Jabatan Kemajuan Negeri dan Unit Perancangan Ekonomi Negeri - Fokus kepada perancangan ekonomi dan pembangunan negeri, jabatan ini memastikan pembangunan negeri berjalan lancar dan seimbang.

 

(d) Pejabat Perjawatan Negeri - Khusus di Sabah dan Sarawak, jabatan ini merancang dan menguruskan perkhidmatan awam negeri.

 

2. Jabatan-jabatan Negeri yang Memberikan Perkhidmatan dan Kemudahan kepada Orang Ramai

 

Jabatan-jabatan ini adalah nadi kepada penyediaan infrastruktur dan perkhidmatan asas kepada rakyat:

 

(a) Pihak Berkuasa Air (PBA) - Menguruskan sumber air dan bekalan air bersih.

 

(b) Jabatan Kerja Raya - Bertanggungjawab atas pembinaan dan penyelenggaraan infrastruktur negeri.

 

(c) Jabatan Pertanian Negeri - Memajukan sektor pertanian dan menyokong petani.

 

(d) Jabatan Hutan Negeri - Menguruskan sumber hutan dan memastikan penggunaan sumber secara mampan.

 

(e) Jabatan Tanah Negeri - Menguruskan hal-hal berkaitan tanah dan hak milik tanah.

 

3. Jabatan-jabatan Negeri yang Berhubung dan Bertanggungjawab kepada Kedua-dua Kerajaan Negeri dan Kerajaan Persekutuan

 

Jabatan-jabatan ini memastikan bahawa terdapat kerjasama dan penyelarasan antara negeri dan persekutuan:

 

(a) Jabatan Kebajikan Masyarakat - Menyediakan perkhidmatan sosial dan bantuan kepada masyarakat.

 

(b) Jabatan Pengairan dan Saliran - Menguruskan sistem saliran dan pengairan untuk pertanian dan pencegahan banjir.

 

(c) Jabatan Kebudayaan dan Sukan - Memajukan kebudayaan dan sukan di peringkat negeri.

 

Pengurusan dan penyelarasan antara jabatan-jabatan negeri ini dengan Kerajaan Persekutuan adalah penting untuk memastikan bahawa setiap aspek pentadbiran negeri berjalan dengan lancar dan efisien, demi kesejahteraan rakyat.

 

 

16.11 PERBADANAN AWAM NEGERI

1. Tujuan Penubuhan Perbadanan Awam Negeri

Perbadanan awam negeri ditubuhkan dengan beberapa objektif utama:

(a) Pembangunan Sosioekonomi: Untuk menggalakkan pembangunan sosioekonomi dalam bidang yang kurang diceburi oleh sektor swasta.

(b) Pelaburan Modal Tinggi: Untuk membolehkan kerajaan negeri terlibat dalam sektor yang memerlukan pelaburan modal yang besar dan yang mungkin hanya memberikan pulangan yang marginal.

(c) Perkhidmatan Awam: Untuk menyediakan perkhidmatan awam yang penting bagi kesejahteraan rakyat.

(d) Penglibatan Bumiputera: Untuk meningkatkan penglibatan bumiputera dalam ekonomi, sejajar dengan dasar-dasar kerajaan untuk memperkasakan komuniti bumiputera.

(e) Pentadbiran Bebas: Untuk mewujudkan pentadbiran yang lebih bebas dan fleksibel daripada kawalan kerajaan negeri.

2. Badan Berkanun

Badan berkanun negeri ditubuhkan melalui enakmen negeri dan mempunyai peranan yang spesifik dalam pembangunan negeri:

(a) Perbadanan Kemajuan Ekonomi Negeri (PKEN): Wujud di setiap negeri dengan nama yang berbeza seperti PKINK di Kelantan dan PMINT di Terengganu, bertujuan untuk memajukan ekonomi negeri.

3. Badan Tidak Berkanun

Badan tidak berkanun pula adalah syarikat yang didaftarkan di bawah Akta Syarikat dan tidak secara langsung di bawah kawalan kerajaan negeri:

(a) Syarikat Milik Kerajaan Negeri: Syarikat-syarikat ini dimiliki oleh kerajaan negeri dan lembaga pengurusnya dilantik oleh kerajaan negeri untuk menguruskan operasi.

Pengurusan dan penyelarasan antara perbadanan awam dengan kerajaan negeri adalah penting untuk memastikan pembangunan sosioekonomi yang berkesan dan inklusif, serta memastikan perkhidmatan awam disediakan dengan cekap dan adil.

 

16.13 Pejabat Setiausaha Persekutuan di Sabah dan Sarawak: Peranan dan Fungsi

Pejabat Setiausaha Persekutuan di Sabah dan Sarawak memainkan peranan penting dalam pentadbiran dan perhubungan antara Kerajaan Negeri dengan Kerajaan Persekutuan. Berikut adalah huraian mengenai tugas-tugas utama yang dijalankan oleh pejabat ini:

1. Penghubung Utama: Pejabat ini bertindak sebagai penghubung antara Kerajaan Negeri dan Kerajaan Persekutuan, memastikan komunikasi yang lancar dan efektif antara kedua-dua pihak.
   
   
2. Pemudah Cara Pembangunan: Pejabat ini memudahkan pelaksanaan projek-projek pembangunan yang dibiayai atau disokong oleh Kerajaan Persekutuan di negeri-negeri tersebut.
   
   
3. Perhubungan Awam: Pejabat ini juga berperanan dalam mempererat hubungan antara Kerajaan Negeri dengan Kerajaan Persekutuan dan memupuk perpaduan nasional.
   
   
4. Penyelaras Projek: Pejabat ini bertanggungjawab untuk menyelaraskan program peningkatan kualiti dan produktiviti bagi agensi-agensi Kerajaan Persekutuan di negeri-negeri ini.
   
   
5. Penasihat dan Perancang: Pejabat ini memberikan nasihat dan perancangan strategik untuk pelaksanaan dasar-dasar Kerajaan Persekutuan yang mempengaruhi negeri-negeri Sabah dan Sarawak.
   
   

Contoh Praktikal

Sebagai contoh praktikal, Pejabat Setiausaha Persekutuan di Sabah dan Sarawak mungkin terlibat dalam koordinasi projek infrastruktur besar yang melibatkan pelbagai agensi Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri, seperti pembinaan jalan raya atau fasilitas kesihatan.

Kesimpulan

Pejabat Setiausaha Persekutuan di Sabah dan Sarawak memainkan peranan yang tidak ternilai dalam memastikan bahawa negeri-negeri ini terus berkembang dan maju seiring dengan inisiatif nasional.

Mereka adalah tulang belakang pentadbiran yang memastikan pelaksanaan dasar-dasar Kerajaan Persekutuan dilakukan dengan cekap dan efisien.

 

Perbendaharaan Malaysia Sabah dan Perbendaharaan Malaysia Sarawak

1. Peranan Sebagai Agensi Pusat Perbendaharaan Malaysia:
• Kedua-dua agensi ini bertindak sebagai pusat kawalan untuk segala urusan yang berkaitan dengan pengurusan kewangan jabatan-jabatan Kerajaan Persekutuan di kedua-dua negeri ini.
  
  
2. Pengawalan Tatacara dan Dasar-dasar Kewangan:
• Mereka memastikan semua jabatan Kerajaan Persekutuan mematuhi tatacara dan dasar-dasar kewangan yang ditetapkan oleh Kerajaan Persekutuan. Ini termasuklah penggunaan sumber kewangan dengan cekap dan berkesan.
  
  
3. Pemastian Manfaat Maksimum kepada Rakyat:
• Tugas mereka adalah untuk memastikan bahawa rakyat mendapat manfaat yang maksimum melalui pelaksanaan tatacara dan dasar-dasar kewangan yang efisien.
  
  
4. Penghubung Antara Kerajaan Negeri dan Kerajaan Persekutuan:
• Agensi-agensi ini juga berperanan sebagai penghubung antara Kerajaan Negeri dan Kerajaan Persekutuan, memudahkan komunikasi dan pelaksanaan projek-projek pembangunan yang dibiayai oleh Kerajaan Persekutuan.
  
  
5. Penyelarasan Program Peningkatan Kualiti dan Produktiviti:
• Mereka bertanggungjawab dalam penyelarasan program-program yang bertujuan untuk meningkatkan kualiti dan produktiviti jabatan atau badan berkanun Kerajaan Persekutuan, termasuk pelaksanaan Pekeliling Kemajuan Pentadbiran Awam.

 

 

16.14 SURUHANJAYA PERKHIDMATAN AWAM NEGERI

Suruhanjaya Perkhidmatan Awam Negeri: Pilar Pentadbiran Negeri yang Berwibawa

Dalam konteks pentadbiran negeri di Malaysia, Suruhanjaya Perkhidmatan Awam Negeri (SPAN) memegang peranan yang tidak ternilai.

Ia merupakan entiti yang berdaulat dalam menguruskan aspek perjawatan, kenaikan pangkat, dan tindakan disiplin bagi jawatan-jawatan dalam perkhidmatan awam negeri.

Kewujudan SPAN adalah manifestasi dari prinsip kemerdekaan dan keadilan dalam pengurusan sumber manusia sektor awam, memastikan proses pelantikan yang telus dan meritokrasi.

Peranan dan Tanggungjawab SPAN

SPAN bertanggungjawab untuk memastikan bahawa pelantikan jawatan-jawatan dalam perkhidmatan awam negeri dilakukan berdasarkan kelayakan dan kecemerlangan.

Ini termasuklah proses iklan kekosongan, penerimaan permohonan, dan pemilihan calon yang sesuai.

SPAN juga memainkan peranan dalam menaikkan pangkat pegawai-pegawai negeri yang layak serta menguruskan segala aspek tatatertib dan disiplin.

Proses Pelantikan Anggota

Anggota SPAN dilantik oleh raja, sultan, Yang di-Pertuan Besar, atau Yang di-Pertua Negeri atas nasihat Menteri Besar atau Ketua Menteri.

Ini menegaskan lagi prinsip kemerdekaan dan integriti yang menjadi asas kepada pengurusan perkhidmatan awam negeri.

Kecemerlangan dalam Pengurusan Sumber Manusia

SPAN memastikan bahawa setiap pelantikan adalah berdasarkan merit dan kelayakan, tanpa sebarang campur tangan politik atau kepentingan peribadi.

Ini adalah langkah penting dalam memastikan keberkesanan dan keefisienan perkhidmatan awam negeri.

Keseragaman dan Kebijaksanaan

Walaupun SPAN terdapat di kebanyakan negeri, terdapat perbezaan tertentu di negeri-negeri seperti Perlis, Pulau Pinang, Negeri Sembilan, dan Melaka.

Di negeri-negeri ini, Suruhanjaya Perkhidmatan Awam Persekutuan membantu dalam urusan yang berkaitan dengan perkhidmatan awam, menunjukkan fleksibiliti dan adaptasi dalam pentadbiran negeri-negeri tersebut.

Kesimpulan

SPAN adalah nadi pentadbiran negeri yang memastikan pengurusan sumber manusia dilakukan dengan adil dan berintegriti. Keberadaannya adalah penting untuk memastikan bahawa perkhidmatan awam negeri beroperasi dengan lancar dan efisien, memenuhi keperluan dan aspirasi rakyat.

 

16.15 Peringkat Pentadbiran Negeri di Semenanjung Malaysia

Di Semenanjung Malaysia, struktur pentadbiran negeri dibahagikan kepada beberapa peringkat:

1. Daerah/Jajahan di Kelantan (Pegawai Daerah): Daerah merupakan unit pentadbiran terbesar di peringkat negeri.
   
   Pegawai Daerah bertanggungjawab untuk menyelaras pelaksanaan projek pembangunan dan perancangan dalam kawasan mereka. Di Kelantan, daerah dikenali sebagai jajahan.
   
   
2. Mukim (Penghulu/Penggawa di Kelantan): Mukim berfungsi sebagai komponen pentadbiran di bawah peringkat daerah.
   
    Penghulu atau Penggawa di Kelantan memainkan peranan penting dalam memantau perkembangan pembangunan dan memastikan keselamatan kawasan mereka.
   
   
3. Kampung (Ketua Kampung/Penghulu di Kelantan): Kampung merupakan peringkat pentadbiran terendah di Semenanjung Malaysia.
   
   Ketua Kampung atau Penghulu di Kelantan mempunyai peranan untuk memberi peluang kepada penduduk untuk turut serta dalam pembangunan, perancangan, dan pelaksanaan projek pembangunan.
   
   
4. Taman (Pengerusi Persatuan Penduduk Taman): Di peringkat taman perumahan, Pengerusi Persatuan Penduduk Taman bertindak sebagai wakil penduduk dalam berkomunikasi dengan pihak berkuasa tempatan dan kerajaan negeri.
   
   

Peringkat Pentadbiran Negeri di Sabah

Di Sabah, struktur pentadbiran negeri adalah seperti berikut:

1. Daerah (Pegawai Daerah): Pegawai Daerah di Sabah mempunyai tanggungjawab yang serupa dengan Pegawai Daerah di Semenanjung Malaysia, iaitu mentadbir dan menyelaras pembangunan di daerah masing-masing.
   
   
2. Kampung (Ketua Kampung): Ketua Kampung di Sabah memainkan peranan dalam menyatukan penduduk kampung dan membantu kerajaan dalam pelaksanaan projek pembangunan.
   
   
3. Taman (Pengerusi Persatuan Penduduk Taman): Seperti di Semenanjung, Pengerusi Persatuan Penduduk Taman di Sabah juga memainkan peranan penting dalam mewakili penduduk taman dalam hal ehwal pembangunan dan pentadbiran.
   
   

Peringkat Pentadbiran Negeri di Sarawak

Struktur pentadbiran negeri di Sarawak adalah unik dan terdiri daripada:

1. Bahagian (Residen): Residen memimpin setiap bahagian di Sarawak dan bertanggungjawab dalam memimpin dan menyelaraskan pelaksanaan projek pembangunan.
   
   
2. Daerah (Pegawai Daerah): Pegawai Daerah di Sarawak mempunyai tugas yang serupa dengan Pegawai Daerah di Semenanjung dan Sabah.
   
   
3. Daerah Kecil (Pegawai Perkhidmatan Tadbir Sarawak): Daerah Kecil dipimpin oleh Pegawai Perkhidmatan Tadbir Sarawak yang bertugas untuk menguruskan hal ehwal pentadbiran di peringkat yang lebih mikro.
   
   
4. Kampung (Penghulu): Penghulu menjadi ketua kampung dan membantu penduduk serta melaksanakan projek pembangunan.
   
   
5. Taman (Pengerusi Persatuan Penduduk Taman): Pengerusi Persatuan Penduduk Taman di Sarawak mempunyai peranan yang sama dengan di Semenanjung dan Sabah.
   
   

Setiap peringkat pentadbiran ini mempunyai peranan yang kritikal dalam memastikan pembangunan dan perancangan negeri dilaksanakan dengan efisien dan efektif, serta memastikan suara dan keperluan rakyat didengari dan ditangani dengan baik.

 

 

 

 

16.16 PERINGKAT PENTADBIRAN NEGERI DI SEMENANJUNG MALAYSIA

Pentadbiran Peringkat Daerah di Semenanjung Malaysia merupakan tulang belakang pentadbiran awam negara, memastikan pembangunan dan perancangan dilaksanakan dengan lancar dan efektif.

Di setiap daerah, Pejabat Daerah dan Tanah memegang peranan utama dalam mengurus dan menyelaraskan projek-projek pembangunan, serta memastikan pematuhan kepada dasar-dasar kerajaan.

Dengan adanya Jawatankuasa Pembangunan dan Tindakan Daerah serta Jawatankuasa Keselamatan Daerah, pentadbiran ini tidak hanya memajukan infrastruktur tetapi juga menjamin keselamatan dan kesejahteraan rakyat.

 

Fungsi Utama Pejabat Daerah dan Tanah

1. Perancangan Pembangunan Daerah: Pejabat Daerah dan Tanah memainkan peranan penting dalam merancang pembangunan daerah, termasuklah pembangunan infrastruktur, ekonomi, dan sosial.
   
   
2. Pelaksanaan Projek Pembangunan: Pejabat ini juga bertanggungjawab dalam melaksanakan projek-projek pembangunan yang telah dirancang, memastikan setiap projek dilaksanakan mengikut jadual dan memenuhi standard yang ditetapkan.
   
   
3. Pengurusan Agensi Negeri dan Penghulu: Pejabat Daerah dan Tanah memastikan agensi negeri dan penghulu melaksanakan projek pembangunan dengan efisien, serta memantau kemajuan projek tersebut.
   
   
4. Bantuan dari Agensi Negeri dan Persekutuan: Pejabat ini juga berperanan mendapatkan bantuan dari agensi-agensi Negeri dan Persekutuan untuk mempercepatkan pembangunan di daerah.
   
   
5. Pertanggungjawaban kepada Setiausaha Kerajaan Negeri: Pejabat Daerah dan Tanah bertanggungjawab melaporkan kemajuan dan isu pembangunan kepada Setiausaha Kerajaan Negeri.
   
   

Jawatankuasa Penting dalam Pentadbiran Daerah

1. Jawatankuasa Pembangunan dan Tindakan Daerah: Jawatankuasa ini bertugas merancang dan menyelaraskan pelbagai inisiatif pembangunan daerah, memastikan pembangunan berjalan lancar dan manfaatnya sampai kepada rakyat.
   
   
2. Jawatankuasa Keselamatan Daerah: Jawatankuasa ini memastikan keselamatan rakyat terjaga, melalui pelaksanaan dasar-dasar keselamatan dan pemantauan keadaan daerah.
   
   

Pentadbiran Peringkat Daerah di Semenanjung Malaysia adalah kunci kepada pembangunan yang berterusan dan inklusif, memastikan setiap rakyat dapat menikmati hasil pembangunan negara.

 

 

Pentadbiran Peringkat Mukim di Malaysia

Pentadbiran Peringkat Mukim merupakan salah satu aspek penting dalam struktur pentadbiran di Malaysia.

Ia melibatkan pengurusan dan koordinasi aktiviti pembangunan di peringkat mukim, yang merupakan sub-divisi daripada daerah.

Di peringkat ini, Penghulu atau Penggawa di Kelantan memainkan peranan penting sebagai penghubung antara komuniti dengan pihak berkuasa daerah dan negeri.

1. Struktur Pentadbiran Peringkat Mukim
Pejabat Penghulu yang diketuai oleh seorang kakitangan awam, yang dikenali sebagai Penghulu atau Penggawa di Kelantan, adalah nadi utama dalam pentadbiran mukim.

Penghulu ini dilantik oleh Ketua Negeri dan memegang tanggungjawab yang signifikan dalam menguruskan hal ehwal mukim.

2. Tanggungjawab Penghulu
Penghulu bertanggungjawab untuk membantu Pejabat Daerah dan Tanah serta agensi-agensi kerajaan lain dalam melaksanakan projek pembangunan di peringkat mukim.

Ini termasuklah merancang, menyelaraskan, dan memantau pelaksanaan projek-projek pembangunan serta memastikan kegiatan-kegiatan kampung di bawah jagaannya berjalan dengan lancar.

3. Jawatankuasa Kemajuan dan Keselamatan Mukim
Jawatankuasa Kemajuan dan Keselamatan Mukim (JKKK) merupakan badan penting yang membantu Penghulu dalam menjalankan tugasnya.

Jawatankuasa ini terdiri daripada wakil-wakil komuniti dan berfungsi sebagai platform untuk mendiskusikan dan melaksanakan inisiatif pembangunan serta keselamatan di mukim.

4. Peranan Praktikal Penghulu
Penghulu memainkan peranan praktikal dalam memastikan pembangunan mukim selaras dengan dasar-dasar negeri dan negara.

Contohnya, dalam projek pembangunan infrastruktur, Penghulu akan bekerja sama dengan Jabatan Kerja Raya untuk memastikan projek tersebut memenuhi keperluan dan piawaian yang ditetapkan.

5. Kepentingan Pentadbiran Peringkat Mukim
Pentadbiran Peringkat Mukim penting kerana ia memastikan bahawa suara dan keperluan komuniti di peringkat akar umbi didengari dan ditangani.

Ini membantu dalam memastikan pembangunan yang inklusif dan berkesan yang memenuhi keperluan rakyat.

Pentadbiran Peringkat Kampung/Taman di Malaysia merupakan suatu sistem yang terstruktur dengan baik, memastikan pengurusan dan pembangunan komuniti setempat dapat dilaksanakan secara efisien.

Sistem ini dibina atas beberapa lapisan pentadbiran yang berbeza, yang masing-masing memainkan peranan penting dalam memastikan keperluan dan aspirasi rakyat di peringkat akar umbi dipenuhi.

 

 

Pentadbiran Peringkat Kampung/Taman

1. Peranan Ketua Kampung dan Pengerusi Persatuan Penduduk Taman
Ketua Kampung dan Pengerusi Persatuan Penduduk Taman memegang tanggungjawab yang signifikan dalam memastikan pembangunan dan kesejahteraan komuniti.

Mereka ini bukanlah kakitangan perkhidmatan awam tetapi mereka diberikan elaun sebagai pengiktirafan atas peranan mereka.

Mereka ini adalah penghubung utama antara rakyat dan agensi-agensi kerajaan, memastikan suara dan keperluan komuniti didengari dan ditindaklanjuti.

2. Jawatankuasa Kemajuan dan Keselamatan Kampung (JKKK) dan Persatuan Penduduk Taman
JKKK dan Persatuan Penduduk Taman berfungsi sebagai platform untuk penduduk setempat melibatkan diri dalam proses perancangan dan pembangunan kampung atau taman mereka.

Ini memberikan peluang kepada penduduk untuk berpartisipasi secara aktif dalam pembangunan komuniti mereka, memastikan bahawa inisiatif yang diambil adalah sesuai dengan keperluan dan kehendak mereka.

3. Pembangunan dan Penyelarasan Projek
Ketua Kampung dan Pengerusi Persatuan Penduduk Taman memainkan peranan penting dalam pembangunan dan penyelarasan projek di peringkat komuniti.

Mereka bekerjasama dengan agensi-agensi kerajaan untuk melaksanakan projek-projek yang dapat meningkatkan kualiti hidup penduduk, seperti pembinaan infrastruktur, peningkatan kemudahan pendidikan dan kesihatan, serta inisiatif pembangunan ekonomi.

4. Penglibatan Komuniti 

Penglibatan komuniti adalah kunci dalam pentadbiran peringkat kampung dan taman. Melalui JKKK dan Persatuan Penduduk Taman, penduduk diberi peluang untuk menyuarakan pendapat dan memberi sumbangan idea dalam perancangan pembangunan.

 Ini memastikan bahawa setiap projek yang dilaksanakan adalah berorientasikan komuniti dan memenuhi keperluan sebenar penduduk.

5. Contoh Praktikal 

Sebagai contoh praktikal, di kampung A, Ketua Kampung telah mengambil inisiatif untuk membangunkan sebuah taman permainan kanak-kanak dengan kerjasama JKKK dan agensi kerajaan. 

Projek ini tidak hanya menyediakan ruang rekreasi untuk kanak-kanak tetapi juga menjadi titik pertemuan sosial yang memperkukuhkan hubungan komuniti.

Kesimpulan 

Pentadbiran Peringkat Kampung/Taman adalah asas kepada pembangunan komuniti yang berkesan dan inklusif.

Melalui kerjasama antara pemimpin komuniti dan agensi kerajaan, serta penglibatan aktif penduduk, pembangunan yang berterusan dan bermakna dapat dicapai untuk kesejahteraan semua.

16.8 Peringkat Pentadbiran di Sarawak: Kepimpinan Residen dan Temenggung

Peringkat Bahagian

Pentadbiran di Sarawak, sebuah negeri yang kaya dengan kepelbagaian budaya dan adat istiadat, adalah unik dan berbeza dari negeri-negeri lain di Malaysia.

Di peringkat bahagian, pentadbiran Sarawak diketuai oleh seorang Residen yang memainkan peranan penting dalam memastikan pembangunan dan keharmonian sosial di setiap bahagian.

1. Peranan Residen:
   Residen bertindak sebagai pentadbir utama di peringkat bahagian, memastikan pelaksanaan dasar-dasar kerajaan dan pembangunan infrastruktur berjalan lancar.
   
   Residen juga memainkan peranan penting dalam mengekalkan keharmonian antara pelbagai etnik dan budaya yang wujud di Sarawak.
   
   
   
2. Sokongan Temenggung:
   Dalam struktur pentadbiran ini, Residen dibantu oleh Temenggung, yang bertindak sebagai Ketua Masyarakat.
   
   Temenggung adalah pemimpin adat yang dihormati dan mempunyai pengaruh dalam masyarakat, khususnya dalam kalangan keturunannya.
   
   Mereka memainkan peranan penting dalam menyelesaikan isu-isu adat dan membantu Residen dalam menguruskan hal ehwal masyarakat setempat.
   
   
   

Peringkat Daerah

1. Pentadbiran Peringkat Daerah

Di peringkat daerah, Pegawai Daerah memainkan peranan sebagai pentadbir, dengan bantuan Ketua Masyarakat yang dikenali sebagai Pemanca.

Mereka ini adalah nadi utama dalam menghubungkan komuniti dengan kerajaan negeri, memastikan suara rakyat didengar dan tindakan yang sesuai diambil.

2. Jawatankuasa Penting

Dua jawatankuasa penting dalam pentadbiran peringkat daerah ialah Jawatankuasa Pembangunan dan Tindakan Daerah serta Jawatankuasa Keselamatan Daerah.

Jawatankuasa ini bertugas merancang dan melaksanakan pelbagai inisiatif pembangunan, serta memastikan keselamatan dan keharmonian komuniti setempat.

Peringkat Daerah Kecil

1. Kepimpinan Pegawai Perkhidmatan Tadbir
Pentadbiran peringkat daerah kecil di Sarawak diketuai oleh Pegawai Perkhidmatan Tadbir. Pegawai ini bertanggungjawab untuk memastikan bahawa dasar-dasar kerajaan dan program pembangunan dijalankan dengan lancar dan efektif.

Mereka juga berperanan sebagai penghubung antara kerajaan negeri dan penduduk setempat.

2. Jawatankuasa Pembangunan dan Tindakan Daerah Kecil 
Jawatankuasa Pembangunan dan Tindakan Daerah Kecil bertugas merancang dan melaksanakan projek-projek pembangunan yang bertujuan meningkatkan kualiti hidup penduduk daerah tersebut.

Ini termasuk pembinaan infrastruktur, peningkatan akses kepada pendidikan dan kesihatan, serta pemajuan ekonomi lokal.

3. Jawatankuasa Keselamatan Daerah Kecil
Jawatankuasa Keselamatan Daerah Kecil memastikan keamanan dan ketenteraman awam terpelihara.

Mereka bekerjasama dengan pihak polis dan agensi keselamatan lain untuk mengawasi dan menangani isu-isu yang boleh mengganggu keharmonian sosial.

Contoh Praktikal
Sebagai contoh, di daerah kecil A, Pegawai Perkhidmatan Tadbir telah memimpin sebuah inisiatif untuk membangunkan infrastruktur asas, seperti jalan raya dan sistem bekalan air, yang telah meningkatkan akses penduduk ke fasiliti-fasiliti penting.

Sementara itu, Jawatankuasa Pembangunan dan Tindakan Daerah Kecil telah melancarkan program-program untuk meningkatkan kemahiran penduduk setempat, membolehkan mereka untuk memulakan perniagaan kecil dan memperbaiki ekonomi keluarga.

Di samping itu, Jawatankuasa Keselamatan Daerah Kecil telah berjaya mengekang jenayah dengan melaksanakan rondaan keselamatan dan program kesedaran komuniti.

 

Peringkat Kampung/Taman

1. Struktur Pentadbiran Kampung/Taman

Pentadbiran di peringkat kampung dan taman di Malaysia diketuai oleh individu yang memegang tanggungjawab besar dalam memastikan kebajikan penduduk setempat.

Di kampung, Ketua Kampung memainkan peranan sebagai penghubung antara penduduk dan agensi kerajaan.

Sementara itu, di taman perumahan, Pengerusi Persatuan Penduduk Taman bertanggungjawab untuk mewakili penduduk dalam urusan yang berkaitan dengan pembangunan taman.

2. Peranan dan Fungsi

Ketua Kampung dan Pengerusi Persatuan Penduduk Taman mempunyai tanggungjawab untuk memastikan bahawa projek pembangunan yang dilaksanakan oleh agensi kerajaan dapat memenuhi keperluan dan kehendak penduduk setempat.

Mereka juga bertanggungjawab dalam menyelaraskan aktiviti-aktiviti kemasyarakatan dan memelihara nilai-nilai budaya dalam komuniti.

3. Jawatankuasa Kemajuan dan Keselamatan

Jawatankuasa Kemajuan dan Keselamatan Kampung (JKKK) dan Persatuan Penduduk Taman adalah entiti yang memainkan peranan penting dalam pentadbiran peringkat kampung dan taman.

Mereka bertugas untuk merancang dan melaksanakan inisiatif pembangunan, serta memastikan keselamatan dan kesejahteraan penduduk.

4. Penglibatan Komuniti

Pentadbiran ini juga menyediakan platform untuk penduduk setempat untuk terlibat secara aktif dalam perancangan dan pembangunan komuniti mereka.

Ini membolehkan penduduk mempunyai suara dalam pembangunan yang berlaku di kawasan mereka, serta memastikan bahawa pembangunan tersebut selaras dengan keperluan dan keinginan mereka.

5. Contoh Praktikal

Sebagai contoh, dalam pembangunan infrastruktur di kampung, Ketua Kampung akan bekerjasama dengan JKKK untuk mengenal pasti keperluan penduduk dan bekerjasama dengan agensi kerajaan untuk melaksanakan projek tersebut.

Di taman perumahan, Pengerusi Persatuan Penduduk Taman akan menguruskan isu-isu seperti keselamatan, kebersihan, dan penyelenggaraan fasilitas bersama.

Pentadbiran ini tidak hanya penting dalam aspek pembangunan fizikal tetapi juga dalam memperkukuhkan tali persaudaraan dan keharmonian dalam komuniti.

Ia mencerminkan keunikan sistem pentadbiran Malaysia yang mengutamakan penglibatan rakyat dalam proses pembangunan negara.